تحلیل محیط‏ زیست‏ گرایانه رفتار مشارکتی کشاورزان در حفاظت از منابع آب سطحی در حوزه جنوبی آبریز دریاچه ارومیه

نویسندگان

  • عنایت عباسی و استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مسعود بیژنی و استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • ناصر ولی زاده ، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده مقاله:

خشکسالی‏ های اخیر و به‌تبع آن کمبود آب و همچنین سوء مدیریت در بهره‏ برداری از منابع آب در حوزه‏ ی آبریز دریاچه‏ ی ارومیه، پیامدهای زیست‎محیطی عدیده ‏ای را باعث شده است. هدف این پژوهش، تحلیل رفتار مشارکتی کشاورزان در حفاظت منابع آب سطحی در حوزه جنوبی دریاچه‎ی ارومیه بود. این از نوع پژوهش‏ های "توصیفی و علّی ـ رابطه‎ای" است که با استفاده از فن پیمایش انجام شد. جامعه‏ ی آماری این پژوهش کشاورزان جنوب حوزه‎ی آبریز دریاچه ‏ی ارومیه (N=23750) بودند که تعداد 378 نفر آن‌ها با بهره‎گیری از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‏ ای با انتساب متناسب انتخاب شدند.ابزار پژوهش، پرسشنامه ‏ای بود که روایی آن توسط تعدادی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی دسته گویه‎های آن‌هم با استفاده از یک مطالعه‎ی راهنما و آزمون آلفای کرونباخ، محقق گردید (0/94≥ ≥0/70). نتایج آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان داد که میان سه گروه کشاورزان با نگرش‏ه ای ارزشی زیست ‏کره، نوع‏ دوستانه و خودخواهانه از لحاظ رفتار مشارکت در حفاظت منابع آب سطحی، تفاوت معنی ‏داری وجود دارد و افراد با نگرش‎های زیست‎کره و خودخواهانه به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میانگین رفتار مشارکتی بودند. همچنین نتایج تحلیل علّی حاکی از آن بود که هنجارهای مشارکتی دارای بیشترین اثر بر رفتار مشارکتی هستند (583/0 = β).

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل مسیر رفتار حفاظت منابع آب در بخش کشاورزی و احیای دریاچه ارومیه: مورد مطالعه کشاورزان حوضه جنوبی دریاچه ارومیه

برخی نظریات در احیای زیست‏ بوم‏ دریاچه ارومیه بر انتقال منابع آب از مناطق دیگر تأکید دارند که خودموجب انتقال بحران به آن مناطق می‏ شود. در این میان، کمتر به اصلاح الگوی مصرف آب در بخش ‏های متعامل با این ‏زیست‎بوم تأکید می ‏شود. در این راستا، بهینه‏ سازی مصرف آب در بخش کشاورزی، راهکار مناسبی برای ذخیره آب و بازگرداندن مازاد آن برای باز توزیع به دریاچه می ‏...

متن کامل

رفتار مشارکتی کشاورزان در حفاظت منابع آب سطحی: تحلیل بوم‏شناختی انسانی در بخش جنوبی حوزه‎ی آبریز دریاچه‎ی ارومیه

مدیریت منابع آب سطحی به عنوان یکی از مهمترین منابع طبیعی مورد نیاز انسان، با توجه به محدودیت دسترسی در بسیاری از مناطق، یکی از چالش‎های اساسی مطرح در قرن حاضر است. از طرف دیگر، کمبود آب، پیامدهای زیست‎محیطی فراوانی را دامن زده است. بحران دریاچه‎ی ارومیه در ایران از جمله‏ی این موارد است. منابع آب‏ سطحی مهمترین تأمین‎کننده‎ی آب این دریاچه می‎باشند و کشاورزی بزرگترین مصرف‎کننده‎ی آب در حوزه‎ی آن م...

تحلیل روانشناسی محیط‏زیستی رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب

یکی از راهکارهای خروج از بحران آب "توأم ساختن راهکارهای فناورانه با راهبرهای اجتماعی ـ رفتاری" است تا به این واسطه، تغییرات زیربنایی در راستای حفاظت منابع آب در افراد جامعه ایجاد شود. بر این اساس، هدف این پژوهش، تحلیل روانشناسی محیط‏زیستی از رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب بود. این مطالعه از نوع پژوهش‏های "کاربردی" و "توصیفی ـ همبستگی" است. ابزار پژوهش، پرسشنامه‏‏ای بود که روایی آن...

متن کامل

شناسایی عوامل مؤثر در تغییر کاربری اراضی کشاورزی در حوضه جنوبی آبریز دریاچه ارومیه: تحلیل رفتار بهره‏ برداران

امروزه از تغییر کاربری اراضی کشاورزی و عوامل تشدید کننده آن به‌عنوان یکی از چالش ­های زیست­ محیطی قرن اخیر نام‌برده می­ شود. در این میان، کشاورزی، وابسته ­ترین فعالیت به آن به شمار می­ رود. در نتیجه، برای درک بهتر موضوع باید ذی­ نفعان این عرصه را شناسایی کرد تا بتوان در مورد رفتار آن‌ها برنامه ­ریزی انجام داد. در جهت تحقق این امر، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار...

متن کامل

تحلیل رابطه بین هنجارهای اخلاقی، دانش و رفتار حفاظت از آب کشاورزان حوضه آبریز هلیل رود شهرستان جیرفت

هدف این مطالعه توصیفی، تحلیل رابطه بین هنجارهای اخلاقی، دانش و رفتار حفاظت از آب بود. جامعه آماری این پژوهش، 2601 نفر از کشاورزان حوضه آبریز هلیل رود شهرستان جیرفت بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 339 نفر و روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی ظاهری و محتویی پرسشنامه با استفاده از نظرسنجی از متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای ک...

متن کامل

تحلیل محیط زیست گرایانه سناریوی بحران آب و خشکسالی بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده آجزن از دیدگاه کشاورزان شهرستان ایلام

هدف اصلی این مقالۀ کیفی که به شیوۀ پدیدارشناسی انجام شده است، تحلیل محیط‌زیست‌گرایانۀ بحران آب و خشکسالی برمبنای نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده آجزن، از دیدگاه کشاورزان شهرستان ایلام است. الگوی به‌کاررفته برای تحلیل نگرش رفتاری در این پژوهش، رفتار برنامه‌ریزی‌شدۀ آجزن بوده است. در این مطالعه از تلفیق دانش روان‌شناسی، مردم‌شناسی و دانش فنی کشاورزی (رویکرد میان‌رشته‌ای) استفاده ‌شده است. جامعۀ مورد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 2

صفحات  183- 201

تاریخ انتشار 2016-12-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023